Kafein
Kafein sıklıkla kahve ya da çay biçiminde batılı ülkelerde en yaygın kullanılan psikoaktif maddedir. Önemli miktardaki kafein, kakao, çikolata ve hafif içkilerde bulunur.
Kafein 100 mg.’ lık dozlarda insanlarda hafif öfori, 300 mg’lık dozlarda artmış anksiyete ve hafif disfori ile birliktelik gösterir ve olumlu rol oynamaz.
Kafeinle ilişkili bozuklukların ayırıcı tanısı, yaygınlaşmış anksiyete bozukluğu, agorafobisiz ya da agorafobili panik bozukluğu, bipolar II bozukluğu, dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu ve uyku bozukluğunu içermelidir.
Kafein entoksikasyonu; 250 mg.’ dan fazla kafeinin psikomotor ajitasyon, huzursuzluk, kas krampları, yüzde kızarıklık, bunaltı, diürez, gastrointestinal sıkıntı, aşırı terleme, el ve ayak parmaklarında titreme ve insomnia gibi psikofizyolojik belirtileri içerir. 10 gr.’ dan fazla kafein tüketilmesi generalize tonik klonik nöbetlere, solunum zayıflığına ve ölüme yol açabilir.
Kafein kullanıcıların %50-75’in de kafein yoksunluk belirtilerinin olduğunu bildirmektedir. En sık karşılaşılan kafein yoksunluk belirtileri başağrısı, yorgunluktur; diğer belirtiler anksiyete, huzursuzluk, hafif depresif belirtiler, psikomotor performansta bozulma, bunaltı, kusma, kafein açlığı, kas ağrısı ve sertliğini de içermektedir.
Kafein uykuya dalmayı geciktirir, uykuyu sürdürmeyi olanaksızlaştırır ve sabah erken uyanmaya neden olur.